Στον σύγχρονο εργασιακό κόσμο, ο όρος mobbing – ή αλλιώς εργασιακός εκφοβισμός – περιγράφει μια σιωπηλή αλλά βαθιά, επιβλαβή μορφή ψυχολογικής βίας. Πρόκειται για επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που υπονομεύουν, απομονώνουν ή ταπεινώνουν έναν εργαζόμενο.
Σε αντίθεση με το bullying, το οποίο συνήθως είναι άμεσο και εμφανές, το mobbing εκδηλώνεται συχνά έμμεσα, μέσα από ειρωνεία, αποκλεισμό ή αμφισβήτηση των ικανοτήτων.
Αν νιώθετε ότι η δουλειά σας έχει γίνει πηγή άγχους, φόβου ή αυτοαμφισβήτησης, ίσως να βιώνετε κάποια μορφή mobbing.
Μορφές Mobbing
Το mobbing μπορεί να πάρει πολλές μορφές:
- Συνεχή ειρωνικά ή υποτιμητικά σχόλια για την προσωπικότητα ή την απόδοσή σας.
- Περιθωριοποίηση από την ομάδα, αγνόηση ή αποκλεισμός από συναντήσεις και πληροφορίες.
- Υπονόμευση της εργασίας σας ή αλλοίωση στοιχείων που επηρεάζουν την εικόνα σας.
- Απομόνωση ή σκόπιμη μεταφορά καθηκόντων χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να προέρχονται τόσο από προϊσταμένους όσο και από συναδέλφους, δημιουργώντας ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον όπου κυριαρχεί ο φόβος αντί για τη συνεργασία.
Συνέπειες στην Ψυχική Υγεία
Οι επιπτώσεις του mobbing είναι βαθιές και συχνά μακροχρόνιες.Το άτομο μπορεί να εμφανίσει άγχος, κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή ακόμα και επαγγελματική εξουθένωση (burnout).
Η συνεχής αίσθηση απειλής οδηγεί σε σωματικά συμπτώματα, όπως αϋπνία, πονοκεφάλους ή γαστρεντερικά προβλήματα, αλλά και σε ψυχολογική κόπωση.
Πέρα από την προσωπική ταλαιπωρία, η κατάσταση αυτή επηρεάζει άμεσα την εργασιακή απόδοση και τη συνοχή της ομάδας.
Επιπτώσεις στην Εργασία
Το mobbing δεν πλήττει μόνο το άτομο, αλλά και τον οργανισμό συνολικά.
Η μειωμένη απόδοση, οι αυξημένες απουσίες και οι παραιτήσεις δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο απώλειας παραγωγικότητας.
Οι εργασιακοί χώροι που αγνοούν τέτοια φαινόμενα χάνουν πολύτιμα στελέχη και υπονομεύουν τη φήμη τους.
Αντίθετα, ένας χώρος εργασίας που προάγει σεβασμό, ισότητα και ασφάλεια ενισχύει τη δέσμευση και την αποδοτικότητα των εργαζομένων.
Mobbing και Φύλο
Έρευνες δείχνουν ότι το mobbing συχνά στοχεύει δυσανάλογα τις γυναίκες, ιδίως σε περιβάλλοντα όπου οι έμφυλες ανισότητες παραμένουν έντονες.
Σχόλια για την εμφάνιση, αμφισβήτηση επαγγελματικών ικανοτήτων ή δυσκολίες για μητέρες εργαζόμενες, συνιστούν μορφές έμφυλης βίας στο εργασιακό πλαίσιο.
Η καλλιέργεια κουλτούρας ισότητας και σεβασμού αποτελεί όχι μόνο ηθική, αλλά και οργανωσιακή αναγκαιότητα.
Ποιο είναι το Νομικό και Ηθικό Πλαίσιο;
Στην Ελλάδα, αν και δεν υπάρχει ακόμη ειδικός νόμος που να αναφέρεται αποκλειστικά στο mobbing, το νομικό πλαίσιο για την παρενόχληση και την προστασία της αξιοπρέπειας στην εργασία καλύπτει πολλές περιπτώσεις.
Οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να αναφέρουν περιστατικά ψυχολογικής βίας και να ζητήσουν υποστήριξη από τους αρμόδιους φορείς.
Παράλληλα, οι εργοδότες φέρουν ευθύνη για την πρόληψη και διαχείριση τέτοιων συμπεριφορών.
Δείτε περισσότερα στο άρθρο του WHEN για το νομοθετικό πλαίσιο του mobbing.
Αντιμετώπιση & Υποστήριξη
Αν βιώνετε mobbing, δεν είστε μόνοι και δεν ευθύνεστε εσείς για τη συμπεριφορά των άλλων.
Μπορείτε να:
- Αναγνωρίσετε τα σημάδια και να εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας.
- Καταγράψετε περιστατικά, ημερομηνίες και μάρτυρες.
- Αναζητήσετε υποστήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας ή οργανισμούς.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά στην αποκατάσταση της αυτοπεποίθησης, στην επεξεργασία του τραύματος και στη χάραξη ορίων.
Στο My Counselling, μπορείτε να λάβετε υποστήριξη τόσο δια ζώσης όσο και online, ανάλογα με τις ανάγκες σας: Η επανασύνδεση με τον εαυτό, η ενδυνάμωση και η αναζήτηση υποστήριξης είναι τα πρώτα βήματα προς την αποκατάσταση.
Το mobbing δεν είναι προσωπική αποτυχία· είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που χρειάζεται αναγνώριση και συλλογική δράση.
Η ψυχική σας υγεία είναι πολύτιμη και αποτελεί δικαίωμα κάθε εργαζομένου.
Αν νιώθετε ότι κάτι δεν πάει καλά στη δουλειά σας, ζητήστε βοήθεια — υπάρχει τρόπος να αλλάξει.
